ul. Piotrkowska 270, piętro XIII
90-361 Łódź
Rozwód bez orzekania o winie to procedura, która pozwala małżonkom na zakończenie małżeństwa w sposób możliwie najbardziej polubowny i relatywnie szybki. W odróżnieniu od rozwodów z orzekaniem o winie, proces ten może przebiegać sprawniej, bez konieczności wskazywania, który z małżonków ponosi odpowiedzialność za rozpad związku. Nie oznacza to jednak, że przed rozprawą, nie ma potrzeby przygotowania się do niej.
Co mówić na sprawie rozwodowej bez orzekania o winie? Jak przygotować się do takiej rozprawy? Oto kilka porad, dzięki którym staniesz przed Sędzią pewniejszy siebie i lepiej przygotowany na to, co ma się wydarzyć, a dzięki temu uspokoisz swoje emocje. W tym oczywiście warto też polegać na pomocy i doświadczeniu dobrego prawnika.
Czym jest rozwód bez orzekania o winie?
Rozwód bez orzekania o winie to rodzaj rozwodu, w którym sąd nie bada, kto jest winny rozpadu małżeństwa. W takim przypadku istotne jest, by obie strony zgodziły się na zakończenie związku na zasadach porozumienia – jest to regulowane przepisami prawa art. 57§2 k.r.o.): Sąd może orzec rozwód bez orzekania o winie wyłącznie wtedy, gdy obie strony procesu (małżonkowie) zgodnie o to wnoszą.
Pozew o rozwód bez orzekania o winie składa się zazwyczaj w sytuacjach, kiedy małżonkowie chcą uniknąć długotrwałego procesu i konfliktów, koncentrując się raczej na sprawach takich jak podział majątku, ustalenie opieki nad dziećmi czy alimenty.
Pamiętaj jednak o tym, że przed podjęciem ostatecznej decyzji o rozwodzie, możesz skorzystać z usługi mediacji, gdzie przed obliczem i przy pomocy prawnika małżonkowie dyskutują kwestie związane ze swoją relacją i podejmują ostatnią próbę ich naprawienia.
Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu bez orzekania o winie?
Do rozpoczęcia procedury rozwodowej wymagane jest złożenie odpowiedniego pozwu wraz z załącznikami. Zazwyczaj do wniosku o rozwód za porozumieniem stron należy dołączyć:
- odpis pozwu,
- odpis zupełny aktu małżeństwa,
- jeśli są dzieci to odpisy skrócone aktu urodzenia dzieci,
- potwierdzenie uiszczenia opłaty od pozwu w kwocie 600 zł na rachunek właściwego Sądu Okręgowego,
ewentualnie zaświadczenia o dochodach oraz dokumenty potwierdzające kosztach związanych z zaspokajaniem potrzeb dzieci.
Co powinno znaleźć się w pozwie rozwodowym bez orzekania o winie[1]? Jeśli chodzi o dane, to standardowo są to informacje o powódce/powodzie oraz pozwanym/pozwanej. Pismo tytułuje się POZEW O ROZWÓD, a dalej rozwija się go, np.:
Wnoszę o:
- rozwiązanie przez rozwód małżeństwa powódki (…) z pozwanym (…), zawartego w dniu (…) przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w (…), Nr aktu małżeństwa (…), bez orzekania o winie stron,
- powierzenie obojgu rodzicom władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron (…), urodzonym w dniu (…) w (…), z ustaleniem miejsca pobytu dziecka przy powódce,
- zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego (…), tytułem udziału w kosztach utrzymania i wychowania dziecka, kwoty (…) zł. miesięcznie, płatnych z góry do rąk powódki, do dnia 10-ego każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności każdej raty,
- zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania,
- nieustalenie kontaktów małoletniego dziecka stron z pozwanym.
Poniżej należy wskazać wnioski dowodowe ze wskazaniem w na jakie fakty te wnioski są składane oraz napisać uzasadnienie wraz z twierdzeniami faktycznymi.
Pozew musi zawierać także datę, podpis oraz składamy do Wydziału Cywilnego lub Cywilnego Rodzinnego Sądu Okręgowego właściwego ze względu na miejsce ostatniego wspólnego zamieszkiwania małżonków.
Jak przebiega proces składania pozwu?
Pierwszym krokiem do uzyskania rozwodu jest złożenie odpowiedniego pisma. Pozew o rozwód bez orzekania o winie można złożyć wspólnie, co dodatkowo upraszcza cały proces. Wspólny pozew o rozwód bez orzekania o winie pokazuje, że małżonkowie są zgodni co do zakończenia związku i ustaleń dotyczących podziału majątku, wysokości i zasad płacenia alimentów czy opieki nad dziećmi. Taki rozwód zazwyczaj przebiega szybciej i bez zbędnych emocji, co jest szczególnie ważne, jeśli w grę wchodzą małoletni. Taki pozew, poparty odpowiednią dokumentacją i porozumieniami, zwiększa szanse na szybki i bezproblemowy rozwód.
Jeśli zdecydujesz się na pozew rozwodowy za porozumieniem stron, warto wziąć pod uwagę, że tego typu postępowanie wymaga wcześniejszych uzgodnień. Nawet, jeśli pary rozstają ze we względnej sympatii, zazwyczaj na tym etapie potrzebują pomocy prawnika doświadczonego w rozwodach.
Jakie argumenty warto przygotować?
Podczas rozwodu bez orzekania o winie ważne jest, by skupić się na argumentach dotyczących rozkładu pożycia. Argumenty do rozwodu mogą obejmować np. różnice w charakterach, niemożność wspólnego życia, czy długotrwałe konflikty. Statystycznie Polacy rozwodzą się najczęściej z powodu:
- niezgodności charakterów (46,3% przypadków),
- niedochowania wierności małżeńskiej (20,6%),
- nadużywania alkoholu (14,1%).
To przyczyny aż 81% rozwodów w Polsce według Głównego Urzędu Statystycznego[2].
Sąd przyjmują najczęściej pozew o rozwód bez orzekania o winie z powodu niezgodności charakterów, gdyż jest to powszechnie akceptowana przesłanka do zakończenia małżeństwa.
Co mówić na sprawie rozwodowej bez orzekania o winie?
Na rozprawie rozwodowej małżonkowie powinni potwierdzić, że ich związek zakończył się w sposób trwały i nieodwracalny. Co mówić na sprawie rozwodowej bez orzekania o winie? Ważne jest, aby wyraźnie i spójnie przedstawić, że obie strony zgadzają się na rozwód i nie widzą możliwości kontynuacji małżeństwa. Możesz powiedzieć, że rozkład pożycia jest całkowity i nieodwracalny, a brak wspólnej przyszłości jest oczywisty. Należy unikać wzajemnych oskarżeń, aby utrzymać ton porozumienia.
Swoboda wypowiadania się na rozprawie jest ograniczona i w dużym stopniu koncentruje się na precyzyjnym odpowiadaniu na zadane przez Sędziego pytania. Jednym z nich może być też to, czy para próbowała mediacji. To ważny krok, który w niektórych sytuacjach pozwala osiągnąć porozumienie i odsunąć widmo rozwodu.
Jakie pytania zadaje Sąd na rozprawie rozwodowej bez orzekania o winie?
Ten blok pytań jest stały (choć sama forma, zakres, kolejność pytań mogą się różnić) i dotyczy zarówno rozwodów bez orzekania o winie, jak i tych z orzekaniem (wtedy trzeba spodziewać się „drugiej rundy” pytań, które mają dostarczyć informacji pozwalających orzec winę za rozpad małżeństwa jednego z małżonków).
Podczas rozprawy rozwodowej, sąd zadaje małżonkom szereg pytań, aby ustalić kluczowe okoliczności dotyczące ich związku i sytuacji życiowej. W zależności od tego, czy rozwód odbywa się bez orzekania o winie, czy z jej orzekaniem, zakres pytań może się różnić. Oto czego możesz się spodziewać:
Ogólne pytania wstępne dotyczące danych osobowych, zawodowych:
- Ile masz lat?
- Jaki masz zawód i wykształcenie?
- Gdzie pracujesz i gdzie mieszkasz?
Pytania dotyczące małżeństwa:
- Czy to było wasze pierwsze małżeństwo?
- Czy kiedykolwiek wnosiliście o separację lub rozwód?
- Czy macie wspólne dzieci? Jeśli tak, ile i w jakim są wieku?
- Czy są jakieś dzieci z innych związków?
Majątek i umowy:
- Czy podpisaliście jakąś umowę majątkową? Jeśli tak, jaka jest jej treść?
- Czy macie wspólny majątek?
Przyczyny rozstania:
- Od kiedy przestaliście prowadzić wspólne gospodarstwo domowe?
- Kiedy zakończyła się wasza relacja fizyczna i emocjonalna?
- Co było powodem decyzji o rozstaniu?
Sytuacja dzieci:
- Z kim mieszkają dzieci? Czy jest to sporna kwestia?
- Jak wygląda wasza współpraca w kwestiach związanych z wychowaniem?
- Jak często każde z was widuje się z dziećmi?
- Jakie są koszty utrzymania dzieci i jak są one dzielone?
W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, sąd nie będzie badał, kto jest odpowiedzialny za rozpad małżeństwa, skupiając się głównie na ustaleniu, czy decyzja o rozwodzie jest przemyślana oraz na uregulowaniu kwestii dotyczących podziału majątku oraz opieki nad małoletnimi dziećmi.
Jak długo trwa rozwód bez orzekania o winie?
Czas trwania rozwodu bez orzekania o winie może różnić się w zależności od obciążenia sądu i stopnia skomplikowania sprawy. Jak długo czeka się na rozwód od złożenia wniosku? Czas oczekiwania może wynosić od kilku miesięcy do nawet roku, w zależności od obciążenia sądu i tego, jak dobrze przygotowana jest sprawa.
Im lepsze przygotowanie, tym większa szansa na szybkie zakończenie postępowania oraz uzyskanie satysfakcjonującego wyroku sądowego. Niekiedy udaje się to nawet na pierwszej rozprawie, jednak realnie trzeba liczyć się z około półrocznym okresem oczekiwania na sfinalizowanie sprawy.
Jak uzyskać rozwód na pierwszej rozprawie? Kluczem jest wcześniejsze uzgodnienie wszystkich kwestii spornych oraz klarowne odpowiadanie na zadane pytania, co umożliwi sędziemu szybkie rozstrzygnięcie sprawy. Warto skonsultować się w tej kwestii z prawnikiem.
Jakie są korzyści z rozwodu bez orzekania o winie?
W pierwszej połowie 2024 roku w Polsce rozwiodło się ok. 29 tys. par małżeńskich[3]. Część z nich zdecydowała się na rozwód bez orzekania o winie, co w praktyce ma wiele zalet.
- Po pierwsze, proces ten jest szybszy, ponieważ nie trzeba prowadzić postępowania dowodowego w zakresie winy za rozpad małżeństwa.
- Po drugie, pozwala on uniknąć emocjonalnych i finansowych kosztów długotrwałych batalii sądowych. Dzięki temu obie strony mogą skupić się na przyszłości, zamiast wracać do przeszłych konfliktów.
Mimo wydawałoby się dużej liczby rozwodów, Polacy i tak decydują się na te krok rzadziej niż wielu mieszkańców Europy. Z danych Eurostatu za 2022 rok (ostatnia aktualizacja) wynika, że współczynnik małżeństw w 2022 roku na 1000 osób wyniósł 4,2. Był to najniższy wynik w porównaniu do wszystkich naszych sąsiadów w UE. Być może jest to m.in. zasługą mediacji, do której zachęcam pary przed podjęciem definitywnej decyzji o rozwodzie.
Jak przygotować się do rozprawy rozwodowej?
Na rozprawie rozwodowej warto trzymać się faktów i unikać eskalacji konfliktu. Co mówić na sprawie rozwodowej bez orzekania o winie? Najważniejsze, by potwierdzić, że małżeństwo uległo trwałemu rozkładowi i nie ma szans na jego odbudowę. Należy zachować spokojny ton, unikać wzajemnych oskarżeń, a także wykazać, że wszystkie kwestie sporne zostały już wcześniej uzgodnione.
Rozwód bez orzekania o winie to często najlepsze rozwiązanie dla małżonków, którzy chcą zakończyć swoje małżeństwo w sposób polubowny i bez zbędnych komplikacji. Przy odpowiednim przygotowaniu, zarówno pozew rozwodowy za porozumieniem stron, jak i sama rozprawa mogą przebiec sprawnie, umożliwiając szybkie uzyskanie wyroku rozwodowego.
[1] Źródło: https://bydgoszcz.so.gov.pl/artykul/4/103/obsluga-interesantow
[2] Źródło: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2023,3,17.html
[3] Źródło: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/6/37/1/ludnosc._stan_i_struktura_vi2024.pdf