Niebieska karta – jak się bronić? -

Niebieska karta to procedura, która chroni osoby doświadczające przemocy w rodzinie. Jej rola w ochronie ofiar jest nie do przecenienia, niestety zdarza się, że wywołuje niepożądane reakcje ze strony osoby, wobec której została wdrożona. Pytanie brzmi, czy ma ona podstawy do podważenia słuszności tej decyzji? Spójrzmy dziś na to zagadnienie właśnie z tej perspektywy, zakładając, że jedna ze stron sporu dąży do obciążenia drugiej oskarżeniami, a procedura Niebieskiej Karty ma służyć wyłącznie zdyskredytowaniu jej przed sądem. Ma to bardzo poważne konsekwencje, głównie w relacjach z małoletnimi dziećmi, więc nigdy nie zostawiaj sprawy własnemu biegowi. Zwłaszcza że możesz zrobić sporo, aby oczyścić swoje dobre imię.

Czym jest Niebieska karta?

Definicja i cel Niebieskiej Karty

Niebieska karta to formalny dokument wykorzystywany w celu monitorowania przypadków przemocy domowej oraz zapewnienia bezpieczeństwa osobom dotkniętym przemocą. Co to jest Niebieska Karta? Jest to procedura inicjowana przez przedstawicieli organów państwowych, takich jak policja, pomoc społeczna, ośrodki zdrowia, która ma na celu przeciwdziałanie przemocy i wsparcie ofiar. Założenie Niebieskiej Karty nie wymaga zgody osoby pokrzywdzonej, co czyni ją szczególnie skutecznym narzędziem w walce z przemocą domową, gdy ofiara boi się swojego oprawcy albo nie ma świadomości, ze może w taki sposób szukać pomocy.

Kto może założyć Niebieską kartę?

Kto może założyć Niebieską Kartę? Prawo do założenia Niebieskiej Karty przysługuje między innymi policji, pracownikom socjalnym, przedstawicielom oświaty oraz przedstawicielom ochrony zdrowia. W praktyce oznacza to, że każda osoba mająca kontakt z rodziną, w której istnieje podejrzenie stosowania przemocy, może zainicjować tę procedurę.

Co ważne, procedura objęcia Niebieską Kartą może być wyłącznie wynikiem samych podejrzeń co do problemów przemocowych w rodzinie, a nie przesądza o winie. Zgodnie z postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2016 r. w sprawie o sygn. Ts 339/15 „(…) Z istoty tej procedury wynika jednoznacznie, że jej wszczęcie wiąże się z powzięciem podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny, a nie ze stwierdzeniem, że osoba, wobec której jest ona prowadzona, popełniła jedno z przestępstw opisanych w kodeksie karnym, a tym bardziej z przypisaniem jej winy.”

Założenie Niebieskiej Karty jest zgodne z prawem, ale nie pozbawia oskarżonego w ten sposób prawa do obrony i dochodzenia swoich racji przed obliczem sądu.

Co wchodzi w skład kompetencji pracownika socjalnego jednostki organizacyjnej pomocy społecznej oddelegowanego do sprawdzenia danej rodziny pod kątem przemocy? Jakie są jego uprawnienia? Wszystko reguluje ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”:

1) diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
2) udziela kompleksowych informacji o:
- możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
- formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc,
- możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
3) organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie;
4) zapewnia osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb, schronienie w całodobowej placówce świadczącej pomoc, w tym w szczególności w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;
5) może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.

Podobne wytyczne są przewidziane również dla innych specjalistów zaangażowanych w procedurę, tj. przedstawicieli oświaty, ochrony zdrowia czy zespołu interdyscyplinarnego.

Jakie są konsekwencje założenia Niebieskiej karty?

Założenie Niebieskiej Karty niesie za sobą różnorodne konsekwencje, zarówno dla sprawcy, jak i dla całej rodziny. Wśród konsekwencji Niebieskiej Karty jest stworzenie przestrzeni do interwencji policji, wizyty pracowników socjalnych, a także udział w spotkaniach interdyscyplinarnego zespołu ds. przeciwdziałania przemocy.

Niebieska karta wpływa na życie codzienne i może rzutować na relacje społeczne oraz zawodowe osoby, której dotyczy. Na pewno negatywnie odbija się na jej wizerunku, co jest ogromnym problemem, gdy potencjalnie oskarżony jest w istocie niewinny.

Dlaczego warto wiedzieć, jak się bronić przed Niebieską kartą?

Niebieska karta a życie prywatne i zawodowe

Niebieska Karta może ma bezpośredni wpływ na życie prywatne i zawodowe. Często jej założenie skutkuje ograniczeniem kontaktu z bliskimi, a także pogorszeniem reputacji, przez co pojawia się ryzyko utraty pracy lub wypracowanej przez lata pozycji społecznej. Dlatego warto znać sposoby obrony przed założeniem Niebieskiej Karty, szczególnie jeśli zarzuty są bezpodstawne.

Mit czy rzeczywistość? Najczęstsze nieporozumienia związane z Niebieską kartą

Wokół Niebieskiej Karty narosło wiele mitów, które warto rozwiać. Nie zawsze wiemy, co to Niebieska Karta, komu się zakłada, jak działa Niebieska Karta i co oznacza w praktyce.Wątpliwości budzą też pytania typu: ile jest ważna Niebieska Karta, jak sprawdzić, czy mam Niebieską Kartę, albo jak założyć Niebieską Kartę mężowi. W rzeczywistości, założenie Niebieskiej Karty nie oznacza automatycznego postawienia zarzutów karnych, ale jest narzędziem do monitorowania sytuacji domowej. Niemniej jednak, może prowadzić do działań, które wpłyną na życie osoby, przeciwko której została wystawiona. Ponadto Niebieska Karta ma konsekwencje dla sprawcy, gdy sprawa trafia na wokandę sądową.

Jak przebiega procedura zakładania Niebieskiej karty?

Kroki od zgłoszenia do wdrożenia procedury

Założenie Niebieskiej karty rozpoczyna się od zgłoszenia dokonanego, albo przez ofiarę przemocy domowej, albo przez postronnego obserwatora, świadka, czy choćby osoby podejrzewającej przemoc w rodzinie.

Po zgłoszeniu sporządza się dokumentację, która następnie trafia do zespołu interdyscyplinarnego. W jego skład wchodzą przedstawiciele różnych instytucji, takich jak pomoc społeczna, policja, oświata, którzy wspólnie podejmują decyzje dotyczące dalszych działań. Jest to równoznaczne z opracowaniem indywidualnego programu pomocowego oraz wdrożenie go w życie – ile trwa? Niebieska karta zakładana jest na tak długo, jak długo występuje przemoc domowa.

Zgodnie z art. 9h. – [Zakończenie procedury „Niebieskie Karty”] – Przeciwdziałanie przemocy domowej: Wobec osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3, uczestniczących w procedurze „Niebieskie Karty” są prowadzone działania monitorujące przez okres 9 miesięcy po zakończeniu procedury „Niebieskie Karty”.

Jakie organy biorą udział w procesie?

W procesie zakładania i realizacji Niebieskiej Karty uczestniczą różnorodne organy, w tym policja, pracownicy opieki społecznej, przedstawiciele oświaty oraz ochrony zdrowia. Ich zadaniem jest monitorowanie sytuacji oraz podejmowanie działań mających na celu ochronę ofiary i wyeliminowanie ryzyka dalszej przemocy.

Jak się bronić przed Niebieską kartą?

Załóżmy jednak sytuację, w której założenie Niebieskiej Karty nie miało faktycznego uzasadnienia. Zdarzają się i takie przypadki, stąd mowa o wadach i zaletach Niebieskiej Karty. Do tych pierwszych zalicza się to, że czasem nadaje się bieg takiej sprawie, bez rzetelnych podstaw i dowodów. Owszem, nie jest to jeszcze przesądzające o winie, ale jak wspomnieliśmy nie pozostaje obojętne dla osoby oskarżonej o przemoc domową. Gdyby taka osoba trafiła przed oblicze sądu, będzie zagrożona karą pozbawienia wolności – Kodeks Karny przewiduje nawet 5 lat za takie wykroczenie, choć wyrok musi mieć solidne podstawy oraz dowody. Jesteś niewinny? Czujesz się ofiarą manipulacji albo niesłusznych oskarżeń? Pamiętaj, że możesz się bronić – z pomocą adwokata będzie to skuteczniejsze.

Znaczenie zebrania dowodów

Podstawowym krokiem w obronie przed Niebieską Kartą jest zebranie wszelkich dowodów, które mogą świadczyć o niezasadności założenia tej procedury. Może to obejmować dokumenty, zeznania świadków oraz dowody w formie fotografii czy nagrań.

Jak przygotować się do rozmowy z policją lub sądem?

Rozmowa z przedstawicielami organów państwowych, takich jak policja lub sąd, wymaga odpowiedniego przygotowania. Warto znać swoje prawa oraz przygotować się do udzielenia precyzyjnych odpowiedzi. W tym kontekście kluczowe jest, aby nie dać się ponieść emocjom, a przedstawiać jedynie obiektywne fakty.

Rola świadków w procesie obrony

Świadkowie mogą odegrać istotną rolę w procesie obrony przed Niebieską Kartą. Mogą oni potwierdzić, że sytuacje, które stały się podstawą założenia Niebieskiej Karty, nie miały charakteru przemocowego. Dlatego istotne jest, aby w porę zgromadzić osoby, które mogą zaświadczyć o stanie faktycznym.

Pomoc prawna w obronie przed Niebieską kartą

Dlaczego warto skorzystać z usług prawnika?

Skorzystanie z usług prawnika specjalizującego się w sprawach rodzinnych może znacząco zwiększyć szanse na pozytywne rozwiązanie sprawy. Prawnik pomoże w zebranie dowodów, przygotowaniu dokumentacji oraz reprezentacji przed sądem czy innymi organami.

Koszty związane z obroną przed Niebieską kartą

Należy pamiętać, że obrona przed Niebieską Kartą może wiązać się z kosztami, szczególnie jeśli sprawa trafi do sądu. Warto jednak pamiętać, że koszty te mogą być mniejsze w porównaniu do potencjalnych negatywnych konsekwencji Niebieskiej Karty dla życia prywatnego i zawodowego.

Czy można usunąć Niebieską kartę?

Stało się i procedura Niebieskiej Karty została wobec Ciebie zastosowana. Wiedząc już, jak działa Niebieska Karta, rodzi się kolejne pytanie o to, czy można wycofać Niebieską Kartę? Kiedy jest możliwe uchylenie Niebieskiej Karty?

Tak, możliwe jest uchylenie Niebieskiej Karty, jednak wymaga to:

wykazania, że przemoc nie miała miejsca lub że sytuacja uległa trwałej poprawie,
dostarczenia dowodów na swoją niewinność,
przejścia z powodzeniem indywidualnego planu pomocy rodzinie,
niedostarczania powodów do interwencji służb, a gdy do nich dojdzie – udowodnienia, że wezwanie było bezcelowe.

Zespół interdyscyplinarny, który zajmuje się sprawą, podejmuje decyzję na podstawie zebranych dowodów oraz opinii specjalistów.

Jakie dokumenty są wymagane, aby rozpocząć procedurę uchylenia?

Aby rozpocząć procedurę uchylenia Niebieskiej Karty, konieczne jest dostarczenie odpowiedniej dokumentacji, w tym wniosków, dowodów oraz opinii specjalistów. Warto skonsultować się z prawnikiem, aby upewnić się, że wszystkie niezbędne dokumenty zostały zebrane i prawidłowo przedstawione.

Zakończenie postępowania jest dokumentowane protokołem, który podpisuje przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego. W dokumencie powinien on zawrzeć

1) dane dotyczące osób, wobec których realizowana była procedura;

2) datę rozpoczęcia i zakończenia procedury;
3) opis podjętych działań w ramach procedury.

O zakończeniu procedury powiadamia się podmioty uczestniczące w procedurze po jej zakończeniu[1].

FAQ:

Niebieska karta – co to?

Niebieska Karta to procedura mająca na celu przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, uruchamiana w momencie podejrzenia lub zgłoszenia przemocy domowej. Jest narzędziem służącym ochronie ofiar przemocy i zapewnieniu im odpowiedniego wsparcia.

Jak założyć Niebieską kartę?

Niebieską Kartę można założyć na podstawie zgłoszenia przemocy do policji, ośrodka pomocy społecznej, szkoły lub placówki ochrony zdrowia. Procedurę inicjuje funkcjonariusz publiczny, np. policjant lub pracownik socjalny, poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza.

Komu zakłada się Niebieską kartę?

Niebieską Kartę zakłada się osobom, które są podejrzani o przemoc domową, niezależnie od stopnia pokrewieństwa z ofiarą. Może być ona założona także wobec współlokatorów lub partnerów w związkach nieformalnych.

Czy można założyć Niebieską kartę, gdy nie mieszkamy razem?

Tak, Niebieską Kartę można założyć nawet wtedy, gdy sprawca przemocy nie mieszka z ofiarą. Istotne jest udowodnienie lub wskazanie na występowanie aktów przemocy.

Ile trwa Niebieska karta?

Niebieska Karta nie ma z góry określonego czasu obowiązywania; procedura trwa, dopóki sytuacja wymaga monitorowania i działań interwencyjnych. Jej zakończenie następuje, gdy zespół interdyscyplinarny stwierdzi ustanie przemocy.

Jak sprawdzić, czy mam Niebieską kartę?

Osoba, której dotyczy procedura, powinna być poinformowana o założeniu Niebieskiej Karty i mieć szansę wzięcia udziału w procedurze jej wdrożenia oraz wypowiedzenia się przed grupą roboczą. Można również skontaktować się z odpowiednim zespołem interdyscyplinarnym w swojej gminie w celu uzyskania informacji.

Kto jest informowany o Niebieskiej karcie?

Sama Niebieska Karta nie jest anonimowa, ale informacje o wszczęciu procedury nie trafiają bez uzasadnienia np. do pracodawcy. Jeśli ofiarą przemocy jest dziecko, informacja o tym trafia do rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych i zgłaszającego przemoc w rodzinie.

Czy można wycofać Niebieską kartę?

Rola prawnika w procedurze Niebieskiej karty

Jeśli Niebieska Karta została wobec Ciebie założona niesłusznie, bezpodstawie, możesz się bronić. Przede wszystkim pamiętaj o obowiązującej zasadzie domniemania niewinności – dopóki nie zapadnie wyrok sądowy nie można mówić o winie. Zwłaszcza gdy dostarczysz dowody, które jej przeczą. Oczywiście samo zdarzenie jest bardzo trudne, wzbudza mnóstwo emocji, a „gra” toczy się o wysoką stawkę (np. pozbawienie praw rodzicielskich, zszarganie dobrej opinii). Nigdy nie daj się sprowokować, broń swoich racji i zbieraj dowody zaprzeczające winie. Niezłowcznie skontaktuj się z adwokatem, który będzie reprezentował Twoje interesy w tym wymagającym okresie.

[1] Źródło: https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/procedura-niebieskie-karty-oraz-wzory-formularzy-niebieska-karta-17736249

Niebieska karta – jak się bronić?